Fotowoltaika na gruncie – czy to się opłaca?

Fotowoltaika na gruncie to jedno z rozwiązań umożliwiających produkcję energii elektrycznej z promieniowania słonecznego, które staje się coraz bardziej popularne w Polsce. Instalacja paneli słonecznych na gruncie oferuje alternatywę dla montażu na dachach budynków, co daje większą elastyczność w planowaniu instalacji i efektywnego wykorzystania przestrzeni. Dowiedz się, jakie korzyści i wyzwania wiążą się z wyborem tego rozwiązania.

Co to jest fotowoltaika na gruncie?

Fotowoltaika na gruncie to system instalacji paneli fotowoltaicznych, który montowany jest bezpośrednio na ziemi, a nie na konstrukcji dachu. Takie rozwiązanie często stosuje się na dużych działkach, gdzie dysponuje się odpowiednią ilością przestrzeni na zainstalowanie paneli. Dzięki temu panele mogą być ustawione w optymalnym kącie nachylenia i odpowiednio skierowane na południe, co maksymalizuje ich wydajność.

Jak działa instalacja fotowoltaiczna na gruncie?

Instalacja fotowoltaiczna na gruncie działa na podobnej zasadzie jak systemy montowane na dachu. Energia promieniowania słonecznego wychwytywana przez panele jest przekształcana w energię elektryczną, której można używać na potrzeby gospodarstwa domowego czy firmy, a nadwyżki można sprzedawać do sieci energetycznej. Panele są montowane na specjalnych ramach, które zapewniają optymalne ustawienie pod kątem dostępu do promieni słonecznych. Dodatkowo, dzięki odpowiedniej konstrukcji wsporczej, możliwa jest regulacja kąta nachylenia, co stanowi ogromny atut w porównaniu do instalacji dachowych.

Zalety instalacji fotowoltaiki na gruncie

Instalacja fotowoltaiki na gruncie niesie za sobą wiele korzyści, które mogą decydować o jej wyborze w porównaniu z systemami montowanymi na dachach.

Większa swoboda w lokalizacji paneli

Jednym z głównych atutów fotowoltaiki na gruncie jest większa swoboda w wyborze lokalizacji paneli. Możliwe jest wybranie najlepszego miejsca na działce, które nie jest zacienione przez drzewa czy budowle, co pozwala na pełne wykorzystanie potencjału słonecznego i zwiększa wydajność instalacji. Daje to większą elastyczność w porównaniu do dachów, które mogą mieć ograniczenia wynikające z połaci dachu czy względów konstrukcyjnych.

Lepsza wydajność i optymalny kąt nachylenia

Instalacja na gruncie pozwala na precyzyjne dostosowanie kąta nachylenia paneli do warunków lokalnych. W Polsce najlepsze nachylenie wynosi od 30 do 45 stopni, zależnie od szerokości geograficznej. Dzięki temu panele mogą pracować z maksymalną wydajnością. W przypadku dachów nie zawsze jest to możliwe, gdyż wiele z nich może posiadać nieodpowiedni kąt nachylenia lub być skierowanych na inne strony niż południe.

Możliwość rozbudowy instalacji

Fotowoltaika na gruncie umożliwia łatwiejszą rozbudowę systemu, co jest istotną zaletą dla osób planujących w przyszłości zwiększenie mocy instalacji. Dzięki przestrzeni na działce można w dowolnym momencie dodać więcej paneli, co na dachu często jest ograniczone przez dostępne miejsce.

Wady instalacji fotowoltaiki na gruncie

Mimo licznych zalet, instalacje fotowoltaiczne na gruncie niosą również pewne wady i wyzwania, które warto rozważyć przed podjęciem decyzji o montażu.

Zajęcie przestrzeni na działce

Jedną z głównych wad instalacji fotowoltaicznych na gruncie jest zajęcie dużej przestrzeni na działce. Nie każdy właściciel nieruchomości dysponuje odpowiednio dużą działką, aby zamontować panele fotowoltaiczne, zwłaszcza przy większych instalacjach. Jest to szczególnie kłopotliwe w przypadku mniejszych działek, gdzie decyzja o wykorzystaniu miejsca pod panele może kolidować z planami zagospodarowania terenu, np. pod ogród czy dodatkowe budynki.

Większe koszty instalacji

Koszt instalacji fotowoltaiki na gruncie często może być wyższy niż w przypadku montażu na dachu. Główne dodatkowe koszty wynikają z potrzeby zastosowania specjalnych konstrukcji wsporczych, które zapewnią stabilność paneli na gruncie. Dodatkowo, w niektórych przypadkach może być konieczne wykonanie prac ziemnych, aby przygotować odpowiednie fundamenty pod całą konstrukcję.

Ryzyko uszkodzeń mechanicznych

Panele fotowoltaiczne umieszczone na gruncie są bardziej narażone na uszkodzenia mechaniczne w porównaniu z instalacjami na dachach. Chodzi o potencjalne szkody spowodowane przez dzieci, zwierzęta czy niekorzystne warunki atmosferyczne (np. gradobicie). Warto więc zabezpieczyć instalację odpowiednią ochroną, np. ogrodzeniem, aby zminimalizować ryzyko takich uszkodzeń.

Montaż fotowoltaiki na gruncie

Proces montażu instalacji fotowoltaicznej na gruncie różni się od montażu na dachu i wymaga większej precyzji w doborze lokalizacji oraz właściwego przygotowania gruntu.

Etapy realizacji instalacji

Instalacja fotowoltaiki na gruncie przebiega w kilku etapach:

Wybór odpowiedniego miejsca na działce i przygotowanie projektu.
Przygotowanie gruntu i konstrukcji wsporczych, które utrzymają panele.
Montaż paneli i połączenie ich w systemie fotowoltaicznym.
Ustanowienie inwertera, który zamieni energię słoneczną na energię elektryczną użytkową.
Podłączenie instalacji do sieci energetycznej lub lokalnego systemu zasilania.

Wybór odpowiedniego gruntu

Kluczowym elementem montażu fotowoltaiki na gruncie jest wybór odpowiedniego miejsca. Ważne jest, aby teren był dobrze nasłoneczniony oraz wolny od większych przeszkód, takich jak drzewa, budynki czy inne elementy infrastruktury. Ważne jest także, aby grunt był stabilny – grunt podmokły lub nierówny będzie wymagał specjalnych konstrukcji lub dodatkowych prac przygotowawczych.

Konstrukcja nośna dla paneli fotowoltaicznych

Podstawą instalacji fotowoltaicznej na gruncie jest konstrukcja nośna, która musi zapewnić stabilność i bezpieczeństwo paneli. W zależności od lokalnych warunków, stosuje się różne rodzaje stelaży, od prostych konstrukcji stalowych po bardziej zaawansowane rozwiązania samopoziomujące. Konstrukcje często pozwalają na regulację kąta nachylenia, co dodatkowo zwiększa efektywność systemu.

Koszt fotowoltaiki na gruncie

Ile kosztuje instalacja?

Cena za instalację fotowoltaiczną na gruncie zależy od wielu czynników, takich jak wielkość systemu, rodzaj paneli oraz koszty konstrukcji wsporczej. W przybliżeniu, instalacja fotowoltaiki na gruncie kosztuje około 20-30 tys. zł za system o mocy 5 kW, aczkolwiek większe instalacje mogą kosztować znacznie więcej.

Czynniki wpływające na cenę

Na koszt instalacji wpływa kilka czynników:

moc systemu, czyli liczba paneli,
rodzaj paneli (monokrystaliczne, polikrystaliczne),
rodzaj gruntu i dodatkowe prace przygotowawcze,
konieczność zastosowania dodatkowego ogrodzenia ochronnego,
odległość od miejsca instalacji do punktu podłączenia do sieci.

Zwrot z inwestycji

Choć koszt początkowy może wydawać się wysoki, instalacja powinna zwrócić się w ciągu 7-10 lat, w zależności od indywidualnych warunków. Dzięki możliwości sprzedaży nadwyżek do sieci oraz uniezależnieniu od rosnących cen energii, fotowoltaika stanowi atrakcyjną opcję z długoterminowymi korzyściami.

Wymogi prawne i pozwolenia

Czy potrzebne są pozwolenia na fotowoltaikę na gruncie?

Instalacje o mocy do 50 kW z reguły nie wymagają pozwolenia na budowę, jednak warto sprawdzić lokalne przepisy oraz ewentualne obostrzenia wynikające z planu zagospodarowania przestrzennego. Również jeśli instalacja jest bardzo duża, może być konieczne uzyskanie pozwolenia.

Utrzymanie odległości od granicy działki

Zgodnie z prawem, instalacje muszą zachować odpowiednie odległości od granicy działki. W zależności od regionu, mogą obowiązywać różne wymogi dotyczące minimalnych odległości. Warto zwrócić na to uwagę podczas planowania instalacji.

Uprawnienia związane z podłączeniem instalacji do sieci

Podobnie jak w przypadku instalacji dachowej, również instalacja na gruncie wymaga zgłoszenia operatorowi energetycznemu, aby uzyskać możliwość sprzedaży nadwyżek energii do sieci. Niezbędne jest także wykonanie odpowiedniego połączenia z siecią elektryczną wg obowiązujących standardów.

Porównanie fotowoltaiki na gruncie z instalacją na dachu

Wydajność

Fotowoltaika na gruncie często może być bardziej wydajna ze względu na lepszy dostęp do nasłonecznienia oraz możliwość precyzyjnego ustawienia paneli pod optymalnym kątem nachylenia. Instalacje dachowe mogą być ograniczone przez kształt budynku i jego orientację względem kierunków świata.

Koszty montażu

Choć same komponenty instalacji dachowej i gruntowej są podobne, koszty montażu na gruncie mogą być wyższe ze względu na potrzebę zastosowania specjalnej konstrukcji i przygotowanie terenu. Z drugiej strony, w przypadku małych i prostych instalacji, różnice te mogą być znikome.

Trwałość i serwisowanie

Instalacje fotowoltaiczne na dachu są zazwyczaj lepiej chronione przed uszkodzeniami mechanicznymi, jednak mogą być trudniejsze w serwisowaniu z uwagi na ich wysokość. Instalacje na gruncie są łatwo dostępne, co ułatwia konserwację, ale wymagają większej ochrony i monitorowania.

FAQ

Czy fotowoltaika na gruncie jest bardziej opłacalna niż instalacja na dachu?

Opłacalność fotowoltaiki na gruncie zależy od wielu czynników, w tym dostępnej przestrzeni, nasłonecznienia i kosztów instalacji. W wielu przypadkach instalacje gruntowe pozwalają osiągać wyższą wydajność, aczkolwiek początkowy koszt może być wyższy.

Jak duża działka jest potrzebna pod fotowoltaikę na gruncie?

Każdy kilowat instalacji fotowoltaicznej wymaga około 10-12 m² powierzchni. Zatem dla instalacji o mocy 5 kW potrzebne będzie co najmniej 50-60 m² dobrze nasłonecznionej przestrzeni.

Czy panele fotowoltaiczne na gruncie mogą być łatwo uszkodzone?

Tak, panele na gruncie mogą być bardziej narażone na uszkodzenia mechaniczne, dlatego warto zadbać o odpowiednie zabezpieczenia, takie jak ogrodzenie.